Monday, April 23, 2007

Kamaanja Kũruta Kĩama 2

Mũthomi mũgĩ mũrata wakwa, tũratigĩrĩire o ũndũ mbũri ciathĩnjwo na ciarutwo rũũa irĩ cia kĩama. Thoma ũigue ũrĩa gwathire…


Nĩhaakĩrĩ na andũ angĩ erĩ, a riika na Kamaanja marutanagĩra mbũri nake. Acio marutaga o mbũri ya hako, mbũri ya hako nĩyo ya mbere mũndũ arutaga kĩama-inĩ. Rĩngĩ mwana nĩ arutagĩrwo ĩno nĩ ithe kũringana na ũtonga wa ithe. No Kamaanja arĩkagia ciake cierĩ mũthenya ũcio tondũ oigaga atĩ gũtirĩ hĩndĩ ya gwĩthamba ĩ heho. Ithe wa Ndathi nĩ agĩtongoririe ũthĩnji wa mbũri wega.

Mbũri ciarutwo rũũa na ngaĩ, nĩcioirwo rĩũa tondũ ciarĩ noru mũno. Igĩkĩrutwo nyama cia nda, mahu, ngerima, mara, mĩtura na wei igĩteithũranwo. Amiria makĩarũkana nacio makĩmiria mara na magĩita tatha, mahu magĩteithũranwo na ngerima, gakuo kaingĩ kana gatathira. Mbũri ĩkĩrutwo rũcuthĩ, makekengeto, ciĩga, gĩthũri, honge, moko ona magũrũ. Mathagiro na mĩtwe ĩgĩkĩrũo riiko ĩkĩrigwo, mahũngũ magĩkũũrũo na maitho magĩkonorũo. Ngingo ĩgĩthoorwo nyama cia ndũndĩro igĩtukanio na ngarango iria ciagathĩmĩtwo. Mwaki ũgĩakio kĩruru-inĩ kĩa mũtĩ na ndara igĩakwo na njoho njigũ cia mĩthandũkũ, na ihanya cia mĩkĩma, nyama ikĩigĩrĩrwo riiko. Ciakĩgarũragwo na njobe nĩ ũrĩa mwaki wathegeete wega na nyama igatandaiywo ndara-inĩ wega hatarĩ ĩgũtunya ĩrĩa ĩngĩ mwaki.

O nyama ikĩhĩhagio, Kamaanja na arĩa marutaga kĩama nĩmetirwo ndundu nĩ athuri maigana ũna na makĩheyangwo ndeto ikonainie na kĩama, irĩ cia mataaro na mũthiĩre wa mũthuri wa kĩama. Magĩtaarwo ũhoro wa maringa tondũ no nginyagia ũringithie mũndũ rũũa na ũngĩ rũcuthĩ nĩgetha matuĩkage aira aku atĩ nĩwarutire kĩama. Kũngĩkagĩa na ngarari atĩ kana hihi ndũrutĩte kĩama, mũndũ oigaga ũrĩa aringithanirie na acio waringithirie makaruta ũira atĩ wĩ wa kĩama. Mũndũ ũtarĩ wa kĩama ndangĩringithio tondũ onacio ihĩĩ itikĩnyuaga muma na mbũri itihĩthagio ũtarĩ. Kamaanja nĩ akiunire tũmĩtĩ twake na rũũa akĩringithia Ngabu wa Mũthee ũrĩa wamũtirĩte naruo rũcuthĩ akĩringithia Kĩmani wa Kaigu wa itũra rĩake. Nakĩo kĩama gĩothe gĩgĩcokia hamwe, ‘Irorũma nyambo.’ Nao acio makĩneo o mũndũ nyama ya iringa rĩake.

Ndũng’u wa Ndathi nĩ agĩtarĩirie wega mũthiĩre wa kĩama. Nyama ikĩgaywo kũringana na ũrĩa andũ maikarĩte. Gũtirĩ wokĩte ũtacamire na angĩ makĩrĩa na makĩĩhaka. No mambũra nĩ njũno ti kũrĩa na gũikia matatha. Nĩmagathĩrĩirie acio marutire kiama nĩ kũrehe mbũri noru na makĩmaamũkĩra ndundu-inĩ yao.

Mũndũ ekũgũrana, agĩa na mũciĩ, arigithatha, na aruta kĩama nĩ agĩaga na gĩtĩo itũra-inĩ angĩkorũo mĩthiĩre yake nĩ mĩkinyanĩru. We Kamaanja ndarĩ na ũcuke maũndũ-inĩ macio nanĩ aheyagwo gĩtĩyo tondũ wa gũikara ena mĩthiĩre ya kũmũtĩithia ona gũtĩithia nyũmba yao na riika rĩake. Ũririkane atĩ nyũmba na riika itiumagwo.

3 Comments:

At Mon May 14, 10:29:00 AM EDT, Anonymous Anonymous said...

Kamanja na ma aari mundu wa gwitikirika ituuraini riu tong=do wa ciiko ciake.
Na nima mburi icio ciakiri noru angikorwo andu maariire na makiihaka..
Ii ni mithaarigo kana ni mathaagiro?? ndiri ndamenyania wega..

 
At Thu May 31, 11:30:00 PM EDT, Blogger Charuthi Ng'ang'a Wairia said...

Mathaarigo ni maguru-ini ma mundu kuuma iru kinya thun'gwa, na nomo metahwo mithimo. Mathaagiro ni ma mburi.

 
At Tue Jun 26, 07:28:00 AM EDT, Anonymous Anonymous said...

Hau nindamenya kaundu keeru. Thengiu Charuthi. Ndukananoge ni kuandika.

 

Post a Comment

<< Home