Kamaanja Kũruta Mbũri cia Kĩama 1

Rĩu mũrata wakwa mũthomi mũgĩ ta reke tũcokerere ndeto cia mũndũ ũgũĩtwo Kamaanja. Nĩtwatigĩrĩire e kũũrĩa kwa Wangũ agĩthũkũma. No atanoimagara nĩ akĩambĩte kũhingia maũndũ make ta Mũgĩkũyũ karĩng’a. Agakĩgũrana na akagĩa na mũciĩ. Nĩkĩo..

Thutha wa maũndũ macio Kamaanja nĩakĩonire arĩ wega arute mbũri ya kĩama. Nĩ aikaraga agĩikagĩrio tũmĩario nĩ athuri rĩrĩa macemania. Na tondũ mũndũ mũgĩ ndarĩ mĩhere ya ũhoro, we Kamaanja nĩaakĩrandũrire na akĩrokera Ndũng’u wa Ndathi ũrĩa wakoragwo e mũtabania wa mbũri cia kĩama. Agĩthiĩte kũhoya kĩrĩra nĩgetha ndakahĩngĩcanie igongona rĩu hingo ya kũruta mbũri yake. Nĩkũngĩkorwo arĩ thahu gũthahia igongona o rĩothe hingo ĩrĩa rĩkũrutwo. Na nĩkĩo igongona rĩkĩrĩ o arĩa mehokeirwo gũtabania na gũtwarithia wega matekũbacia tondũ wanaruona anarũmenya. Nao arĩa anyinyi magathomera ho o ũndũ ũmwe na kũhingia matuĩro ma kĩama.

Kamaanja nĩagĩthiire kinya Memburĩ hakũhĩ na Ruirũ na agĩthogora mbũri igĩrĩ ciĩ na kĩene, na igĩtĩkĩrĩka nĩ athuri. Kĩama gĩtirutagwo mbũri mũgocho kana mũndutha. Nonginyagia mũruti wa kĩama agathũrima rũru rwake , akorũo naruo, na akaamũra ĩrĩa noru ĩgatuĩka ya igongona.

Mbũri cia kĩama ti cia kũrĩo kinya andũ mahũne kana maikie matatha, nĩ cia mambura na mambura nĩ njũno. Mbũri cia kĩama itikorokagĩrwo kana igatharwo. Arĩa marĩ a kĩama makoragwo mekindĩrĩte na makagacĩra. Nĩkĩo kĩama gĩtirutagwo nĩ o ũrĩa woima nakũu rũru atĩ tondũ ena mbũri. Nonginyagia mĩthiĩre yake na mĩtugo yake ĩgetĩkĩrĩka nĩ arĩa marĩ a kĩama. Angĩoneka ndagimarĩte wega no ambe atigithio kũruta kĩama na abarangwo o ũndũ ũmwe na gũtaarwo kinya agacĩre. No angĩ tondũ wa kwaga kinyi na mĩthiĩre ya ũruti wa kĩama maamũkagĩra o ũrĩa woka ena mbũri ĩngĩrĩo. Ũcio wahota gũtuĩka tarĩ ũkoroku.

We Kamaanja nĩagĩtĩkĩrĩkĩte wega nĩ riika ona athuri, na mbũri ciake nĩciokĩtwo mũno. Mbũri ciake ciarĩagĩrwo harĩa mũgumo-inĩ wa Mũkoma. Athuri nĩmakĩrokete o gatene tondũ ahũngi ũhoro nĩ aingĩ na nĩmagĩtambĩtie ndeto atĩ Kamaanja nĩ arutaga kĩama. Athuri a matathi magĩũkĩte magĩtuaga mĩcii na maigoya makwĩhura thithino na maguta ma nyama mangĩrĩa, makĩrĩkia gwithiririma tondũ gũtirĩ ũthũire kũrĩa na ehake, tiga nĩ ĩkĩhinja.

Na tondũ gĩthĩnjĩro gĩtiagaga hũngũ ĩkũrera ho, ona mbũri-inĩ cia kĩama hatiagaga ihĩĩ cia gũtũmwo, na athuri angĩ ihũngũiyo matarĩ a kĩama na matarĩ ona mbũri marutĩte, no mareraga ho ta rũĩgĩ na nĩmakuagwo tha na makaheo ngingo na mĩtari magaĩre ihĩĩ na ciana na makarĩra ho. Acio rĩngĩ nĩmetagwo njũna ndara na kũngĩ magetwo tũmarĩtwa tũngĩ tũtarĩ twa gĩtĩyo. Athuri a matathi makoragwo marĩ a kũhoywo kĩrĩra na nĩmarũngaga arĩa anyinyi mũrũtĩre-inĩ wa kĩama na mũthiĩre wa igongona. Nĩmataaraga athĩnjĩ mũrutanĩrie wa mbũri tondũ mbũri ya kĩama ndĩthĩnjagwo ta ya mbucĩrĩ. Ĩrutanagio o nyama na rĩtwa rĩayo na mũgaĩre wayo.....

Thoma rũciũ rũngĩ ngũhe ndeto…