KĨHĨĨ GĨA KAMBĨ

Rĩu ta kĩreke ngũhe ndeto ya kĩhĩĩ kĩngĩ kĩĩrĩgĩte kuonio kanyoni ke na mĩwani. Uga ĩtha,

Kĩhĩĩ kĩmwe gĩa kũrĩa kambĩ ya kwa Mũkoma nĩkĩerirĩirie kũrĩa nyama ya hĩhio. Nĩkĩahĩtukagĩra kũu matuka-inĩ na mbucĩrĩ-inĩ na gĩkaringwo nĩ mũcingũ wa nyama ikĩhĩhio. Rĩngĩ nĩgĩethithagia o ro ũguo mbucĩrĩ-inĩ kĩrore kana kwĩ mũndũ ũngĩgĩkua tha. Rĩmwe na rĩmwe kũrĩ arũme makĩheyaga ihĩndĩ gĩthũgũne kana o kanyama. No mwene mbucĩrĩ nĩ athũire kuona kĩhĩĩ kĩu hau wĩra-inĩ hake. Arĩithanagia nakĩo ta rwĩgĩ rũkĩrĩithania na gacui.

Mũthenya ũyũ kĩhĩĩ gĩkĩ nĩkiahungurĩire mbucĩrĩ-inĩ na gĩgĩthiĩ na thutha harĩa nyama ciahĩhagĩrio. Mũhĩhia wa nyama akoretwo athiĩ kũnengereria agũri nyama yao. Nake mwene mbucĩrĩ arĩ o haria mbere akĩenderia angĩ. Rĩrĩa kĩhĩĩ kĩu gĩaikirie maitho riiko, na gĩkĩona gũtarĩ mũndũ, nacio nyama ciahĩte wega biu, gĩkĩguthũka ota rũheni, gĩkĩhuria o ĩrĩa yarĩ hakũhi. Yakĩrĩ hiũ na nĩyaitaga maguta. Kĩhĩĩ gĩgĩikia maitho mwena na mwena na gĩkĩaga kĩndũ kĩngĩoha nyama ĩyo nakĩo. Ningĩ gĩakĩrĩ na haraka gũtigokwo. Na tondũ mũthweri oigire hakiri nĩta njuĩrĩ, o mũndũ ena ciake-rĩ, hakiri ciake ikĩmũteithia mũno. Akĩona ũndũ ũrĩa angĩka no arutire ngũbia , ĩrĩa ekĩraga ya mauthi, aigĩrĩre nyama mũtwe na akunĩkĩrie na ngũbia aũmagare. Noguo agĩkire na akiuma nja na ihenya atanakorererwo. No tondũ mũndũ ũkũra ndatũngaga wa ndũgũ, magĩtũnganire na mwene mbucĩrĩ, akĩmũria, ‘Wee Mũbi uma kũ tondũ wathithina ũũ?’ No kĩhĩĩ ti thithino, nĩ maguta ma nyama manyũrũrũkagĩra gũkũ makai-inĩ na ngingo-inĩ ta thithino. Kĩhĩĩ kĩainainagia mũtwe mwena na mwena ta mũkũi wa rwĩmbo, gĩgakonora maitho nĩ ũrĩa kĩahĩte.

Mwene mbucĩrĩ aroranga akĩona kĩhĩĩ gĩgĩtoga mũtwe agĩkĩra, ‘Kaĩ umbĩkĩtwo makara mũtwe gũkũ ũratoga ta mwaki wa ngũ njigũ, kana nĩ bangi ĩrĩa mũnyuaga gũkũ wekĩra mũtwe ũtahoretie. Ta ruta ngũbia ĩyo narua!’ Hĩndĩ ĩyo kĩhĩĩ kĩaiguaga ta mũtwe ũngĩatũka nĩ ũrĩa kĩahĩte. Na tondũ mwene mbucĩrĩ anyitĩte gathanwa ga gwatũra nyama na guoko, kĩhĩĩ gĩkĩmenya nĩgatoga. Gĩkĩaũra ngũbia, nyama ĩkĩgũa thĩ. Mwene mbucĩrĩ agĩthukia gathanwa, nakĩo kĩhĩĩ gĩkĩgwa thĩ gĩgĩturia ndu gĩkiuga, ‘Ndagũthaitha ndũkangere ngero, ma ya Ngai ĩno nĩ thungura tũkũhĩhagia na haha ngurumo ndinaruta riiko rĩaku.’
‘Nonga ndoiga atĩ waruta riiko rĩakwa, nĩta kuma rĩ thungura ciagĩire na mbaru ta cia mbũri?’ Mwene mbucĩrĩ akĩũria. Agĩĩta mũhĩhia wa nyama akĩmũria kana kwĩna kĩndũ kĩũrĩte riiko. Akĩmwira hena nyama ya mbaru atarona na ekũmĩtigĩte riiko. Amĩona akĩrora kĩhĩĩ kĩu agĩkĩrekia iteke akĩũria, ‘Kaĩ gĩkĩ gĩthiaga ta rũheni, ndacendũka o ndagĩka ĩmwe na kĩahuria?’ Agĩthiĩ kũgũtha rĩngĩ akĩnyitwo. Mwene mbucĩrĩ akiũga tiga kũhũra, ta aya nĩnjũĩ ndawa yao reke thondeke.

Kĩhĩĩ gĩkĩrwo kĩrute indo iria ciothe ciarĩ mĩhuko. Gĩakĩrĩ na indo mĩthemba mĩthemba ta tũcunjĩ twa thĩgara, mĩthogoto, mandathi, marĩthiti matarĩ kĩene na kĩarĩ na mbia kahĩri. Ciatarwo igĩũka magana merĩ me mbia. Gĩagĩtarĩirwo thogora wa nyama ĩyo, gĩgĩcoka gĩgĩthimĩrwo ĩngĩ ya mũigana wa mbeca iria ciatigarire gĩkĩĩrwo kĩrĩe na gĩatigia nĩ gĩgũtwarwo borithi. Wakĩrĩ ũhoro mũnene kĩhĩĩ kĩrĩte nyama kiro ithatũ na thubu mĩkebe itatũ kĩongereirwo na gĩkiuga gĩtinahũna. Gĩkĩũrio, ‘Ũkuga ndũnahũna gũkũ nĩ kwa nyũkwa ũihũrĩrwo? Na githĩ ndikuona ta wĩna hinya wa kũrĩmia! Umagara wĩtue mũndũ ti kũrũraga kambĩ ta njangiri.’ Gĩkĩĩrwo kuonwo kambĩ rĩngĩ nĩ kanyanga..Ndacoka nĩndĩrĩkwĩra ũrĩa gĩtũire.