MŨGAMBO WA ŨRATHI.

Uyũ nĩ mũgambo wa ũrathi kuuma ngurunga-inĩ irĩ ngurio cia matũũra ma endi thayũ wa bũrũri.

Ta ikia maitho bũrũriinĩ wone ũrĩa bũrũri wĩna wagagu na wagĩĩte gũkindĩria. O mũthenya no matandiuko matarĩ na njĩra. Ũici wa mbeca cia bũrũri, ũcini wa magathĩĩti, imaramari cia gukomborwo, gatiba njerũ, na ng’aragu bũrũri-inĩ. Nao atongoria no ciira ũtarĩ na njĩra magĩcirĩra ũtongoria wa ciama matahe bũrũri. Matingĩikara thĩ maciire ũrĩa megũthondeka bũrũri na maingate thĩna. No tondũ nĩmaingatiire thĩna kwao mĩciĩ, mageciria thina nĩwathirire bũrũri-inĩ.

Mũingĩ wa bũrũri, hingo nĩ nginyu twĩcokere twĩyũũrie atĩrĩ, atongoria aitũ nĩmarathiĩ na mĩthiĩre ya ma na kĩhooto? Nĩmarũgamĩrĩire maũndũ marĩa maugiire hĩndĩ ya kũhoya mĩtĩ? Na ithuĩ-rĩ, nĩtwendirie mĩtĩ iitu mbeca inyanya? Ririkana angĩkorwo mũtĩ waku nĩwendirie ndungihota kwira mũtongoria ũrĩa wathurirwo atĩ ndareka wega. Niweyendirie ũgĩtuĩka ngombo yake. We gĩkire oro ũguo na mathĩna maku tondũ rwĩga rwaku nĩwaihũrĩirwo na ũkĩrĩa na thiku ĩmwe kana ĩgĩrĩ. Tiga gũthumbũra mũgambo wa ũrathi kinyagia acio angĩ mambe maihũrĩrwo.

Nawe ũtathiire gũikia mũtĩ wĩna kĩhooto kĩrĩkũ gĩa gũteta na wakiugire o ũrĩa kĩrĩina, nĩgĩakĩinire ũguo, ũgukĩũria ũũ? No rĩrĩ, wee warũgamĩrĩire ma yakũ ũgĩikia mũtĩ wakũ na kĩhooto, ũgĩthuura mũndũ ũrĩa wonire nĩwe wagĩrĩire, gĩũkĩre rĩu hingo nĩ nginyu wĩtie mũcara. Nĩtweherie meciria-inĩ maitũ wendia wa mĩtĩ nĩguo tũhote gũkũũrĩra atongoria maitho tũtarĩ na thoni. Atongoria mathikĩrĩrie gũkaya kwa ene bũrũri twehererio maũndũ maya:
twehererio ũici,
twehererio ũmaramari,
twehererio kũhũũrwo nĩ mĩkora ũtukũ na mũthenya,
twehererio mahaki,
twehererio kuingatwo mĩena ĩmwe ya bũrũri,
twehererio ũtongoria wa ukabira,
twehererio ũici wa mbeca cia bũrũri,
twehererio ngaragu,
twehererio mĩrimu ta mũkingo,
twehererio barabara itangĩgereka nĩ marima,
twehererio wagi wa mĩeke ya gĩthomo maunibacĩtĩ
twehererio uitangi wa mbeca cia mũingĩ nĩ atongoria
twehererio wagi wa mawĩra ona andũ aitũ marĩ athoomu
twehererio mawaganu maria mongererekete bũrũri inĩ mangĩ matarĩ monwo
twehererio kũnyararwo nĩ mabũrũri maria mangĩ ma thĩ ng’eni.
Na twehererio maũndũ marĩa moothe matũmaga eene bũrũri maikare magagĩĩte na makaaga kũiganĩra bũrũriinĩ wao.

Mũgambo wa ũrathi ũroiga atĩrĩ, Thiĩ ũkere andũ aya atĩrĩ, Tũũrai o mũiguaga, na mũtikanamenye ũndũ; na mũtũũre o muonaga, na mũtikanakuũke.